آنچه از تاريخ سراوان مي توان گفت اين است كه سراوان قدمتي به استواري تاريخ دارد و تمدن پيشن سراوان را مي توان با تمدنهاي بين النهرين شهر سوخته و جيرفت همزمان و يا حتي قبل آز آن قلمدادكرد.با توجه به آثار و سنديات تاريخي اين شهرستان داراي تمدني ۱۲۰۰۰ساله مي باشد كه مهمترين دليل آن آثار بدست آمده از كاوشهاي كناره رودخانه ماشكيل ويا سند معتبر و موجود سنگ نوشته ها و كتيبه هاي دره نگاران و يا سفال دل انگيز كلپورگان مي باشد . سراوان هم در دوره هاي متمادي تاريخي در منطقه بلوچستان و يا در ايران باستان داراي موقيعيت و يژه اي بوده است.وجود قلعه هاي باستاني منجمله قلعه سيب كه يك معماري ويژه را در منطقه شرق مطرح مي نمايد و يا ارگ دزك كه مي توان آن را بعد از ارگ بم يكي از شاهكارهاي سازه اي خشتي و گلي بي نظير تلقي كرد كه در گذشته مركز حكمراني بلوچستان و مكران كبير بوده است . همچنين وجود چندين تپه و محوطه باستاني كه حكايت از تمدني در خشان در اين منطقه دارد . ويا اولين مسجد بلوچستان كه بعد از ورود اسلام در شهر باستاني دزك قرار دارد.سراوان بعد از شهرستان سيستان داراي بيشترين آثار و بناهاي تاريخي در استان مي باشد
 

زبان ها بخشي از ميراث فرهنگي بشريت هستند . اين ميراث فرهنگي در سرزمين ما ، ايران ، از تنوع بسيار بالايي برخوردار است . يكي از اين زبان ها كه كمتر مورد مطالعه واقع شده است ،زبان بلوچي است.?????

بي تو مهتاب شبي باز از آن كوچه گذشتم

همه تن چشم شدم خيره به دنبال تو گشتم

شوق ديدار تو لبريز شد از جام وجودم،

شدم آن  تک عاشق بلوچ